Mc 6,41-52: Khi ấy, những người Do-thái kêu trách Chúa Giêsu, vì Người đã phán rằng: “Ta là bánh hằng sống bởi trời mà xuống”. Họ nói: “Chớ thì ông này chẳng phải là Giêsu, con ông Giuse sao? Chúng ta đều biết rõ cha mẹ của ông. Vậy làm sao ông lại nói: ‘Ta bởi trời mà xuống'”.

 Chúa Giêsu trả lời cùng họ rằng: “Các ngươi chớ thì thầm với nhau. Không ai đến được với Ta nếu Cha, là Đấng sai Ta, không lôi kéo kẻ ấy, và Ta, Ta sẽ cho họ sống lại trong ngày sau hết. Trong sách các tiên tri có chép rằng: ‘Mọi người sẽ được Thiên Chúa dạy bảo’. Ai nghe lời giáo hoá của Cha, thì đến với Ta. Không một ai đã xem thấy Cha, trừ Đấng bởi Thiên Chúa mà ra, Đấng ấy đã thấy Cha. Thật, Ta bảo thật các ngươi: Ai tin vào Ta thì có sự sống đời đời.

“Ta là bánh ban sự sống. Cha ông các ngươi đã ăn manna trong sa mạc và đã chết. Đây là bánh bởi trời xuống, để ai ăn bánh này thì khỏi chết. Ta là bánh hằng sống từ trời xuống. Ai ăn bánh này, sẽ sống đời đời. Và bánh Ta sẽ ban, chính là thịt Ta, để cho thế gian được sống”.     

Đoạn 6,41-51 nằm trong diễn từ về Bánh ban sự sống (6,32-59); gồm: – Chúa Giêsu là Bánh thật bởi trời (cc. 32-35); – Đòi hỏi lòng tin (cc. 36 – 40); – Hai lời xầm xì của người Do thái: về Chúa Giêsu là bánh bởi trời (cc. 41-51) và Chúa cho xác của Người để ăn (cc. 52-59). Đoạn 6,41-51 có thể được chia thành hai: – Trả lời về nguồn gốc “bởi trời” của Người  (cc. 41-47); – Trả lời về chính Người là Bánh ban sự sống (cc. 47-51).

Những người đến đặt vấn đề với Chúa Giêsu được gọi là “người Do thái” (cc. 41.52), thay vì “dân chúng”. Gioan thường dùng hạn từ nầy để chỉ những người không tin vào Người trong Israel (x. 5,10.16.18). Họ thường tỏ thái độ phê bình, chỉ trích những việc Thiên Chúa làm (x. Xh 15,24; 16,2; 17,3; Ds 11,1; 14,1-3). Ở đây, họ chỉ trích câu nói của Chúa Giêsu, khi nói Người là Bánh đến từ trời; trong khi họ nghĩ là biết rõ ràng và chắc chắn về gốc gác của Người (cc. 41-42).

Thắc mắc của người Do thái được trả lời trong hai phần: a- Chúa Giêsu là Bánh, b- đến từ trời. Cụm từ “đến từ trời” xuất hiện  đến 7 lần trong chương 6, liên quan đến manna – bánh. Gioan phân biệt rõ ràng: – Bánh đến từ trời là do Thiên Chúa ban cho (c. 32); là bánh thật (c. 32.55) và làm cho sống (c. 33); bánh nầy đồng hóa với Chúa Giêsu (c. 41); ăn bánh nầy thì được sống (c. 51);  – Đối lại là manna trong hoang địa; ăn manna vẫn phải chết (c. 49). Vì Chúa Giêsu đã xác định rõ nguồn gốc của Người là “bởi trời”, mặc dù vẫn còn nghi ngờ giữa người Do thái (x. 7,27; 41; 1,21), trong những câu tiếp theo Người nhấn mạnh đến việc cần được Thiên Chúa giáo huấn để có thể nhận biết và tin vào bản tính thần linh của Người (cc. 44-47). “Đến với” Chúa Giêsu có nghĩa là tiếp cận Người và nhận biết Người là ai. Câu điều kiện “Nếu không được Cha Thầy kéo đến” (c. 44) hàm ý không ai có khả năng tự mình đi đến cùng Chúa Giêsu, nên phải để Thiên Chúa “kéo đến”, xích họ lại gần Người (x. 12,32). Mọi người cần được Thiên Chúa dạy dỗ để có thể tin là Chúa Giêsu đến từ Thiên Chúa. Về phía con người, cần lắng nghe Thiên Chúa và học hỏi từ Thiên Chúa, mới có thể nhận biết nhận ra Người trong đức tin (cc. 45-47).

Đoạn 6, 48-51 trở lại đề tài “bánh” đã được nói đến trong những câu 32-35. Những điều được khai triển và nhấn mạnh ở đây là:  – Bánh làm cho sống (cc. 48.50.51), – ăn bánh (cc. 49.50.51). Dùng cách nói “Ta là” (cc. 48.51), Chúa Giêsu gọi Người là bánh của sự sống (c. 48; nước của sự sống 4,10). Bánh nầy có thể làm cho những ai ăn từ bánh ấy sống muôn đời (c. 51). Đến lúc nầy, Chúa Giêsu vẫn nói về chính mình như là bánh của sự sống, từ trời mà đến (6,32) do Chúa Cha ban cho (ở thì hiện tại), và mang lại sự sống cho thế gian (6,33). Nhưng trong câu kết của đoạn nầy, Chúa Giêsu xác định bánh của sự sống chính là “thịt” của Người, mà chính Người sẽ ban (ở thì tương lai) để cho thế gian được sống (c. 51). Sự chuyển đổi thì của động từ “cho”, “ban” (c. 51) gợi lên ý tưởng là chính Chúa Giêsu sẽ thực hiện việc trao ban tự nguyện thân xác của Người trong cuộc thương khó; đồng thời, câu nói về điều ấy gây ra một vấn nạn khác cho người Do thái, sẽ được nêu lên trong phần kế tiếp (6,52). Bánh được ban để mà ăn. Kết quả đối nghịch giữa manna và bánh của sự sống là: cha ông ăn manna và chết, trong khi ai ăn bánh của sự sống thì không phải chết mà còn được sống muôn đời.

Tin vào Chúa Giêsu (c. 47) và ăn bánh Người ban (c. 51) liên hệ mật thiết với nhau. Cả hai đều đưa đến sự hiệp thông và đồng hóa với Người; điều nầy sẽ được khai triển trong đoạn 6,52-58. Hiệp thông trọn hảo với Chúa Giêsu là đã hưởng sự sống muôn đời.

Linh mục Luigi Gonzaga Đặng Quang Tiến