Chủ nghĩa truyền thống

23/12/2023

“Tên cháu là Gioan!”; “Ai nấy đều kinh sợ”; “Đứa trẻ này rồi ra sẽ thế nào đây?”.

“Truyền thống là đức tin sống động của những người đã chết. ‘Chủ nghĩa truyền thống’ là đức tin đã chết của những người còn sống!” – Jaroslav Pelikan.

Kính thưa Anh Chị em,

Thật thú vị, Lời Chúa hôm nay chứng thực nhận định của Jaroslav Pelikan; đôi khi, chính Thiên Chúa chủ động phá vỡ truyền thống! Và một đôi khi, Ngài muốn con người thoát khỏi ‘chủ nghĩa truyền thống’ để cởi mở hơn với những gì mới mẻ! Tin Mừng tường thuật việc Zacharia và Elisabeth đặt tên cho con mình, “Tên cháu là Gioan!”.

Trong truyền thống Do Thái, “tên” mang một ý nghĩa quan trọng. “Gioan” có nghĩa là “Chúa nhân từ”. Đây là tên Thiên Chúa muốn ‘cặp đôi hiếm muộn’ này đặt cho con mình. Sự ra đời của Gioan là dấu hiệu cho thấy ngay cả Thiên Chúa, Ngài vẫn muốn thay đổi một điều gì đó ‘rất truyền thống’; quan trọng hơn, Ngài muốn tiết lộ, ân sủng của Ngài sắp chạm tới thế giới! “Gioan”, khi trưởng thành, sẽ hướng mọi người về phía “Giêsu”, Đấng sẽ công bố năm hồng ân của Thiên Chúa và thời cứu độ của Ngài.

Một cái tên sẽ nói lên những gì? Rất nhiều! Sẽ rất nhiều ý nghĩa trong cái tên của “Gioan”. Vì ‘chủ nghĩa truyền thống’, láng giềng và thân thích phản đối, “Trong họ hàng của bà, chẳng ai có tên như vậy cả!”. Với họ, đây là một sự phá vỡ truyền thống không thể chấp nhận được. Tuy nhiên, Thiên Chúa không thể bị ràng buộc bởi truyền thống. Ngài sắp làm một điều gì đó mới mẻ, và cái tên mới này là dấu hiệu cho thấy sáng kiến đầy kỳ thú của Ngài đối với nhân loại.

Có thể có nhiều cách khiến truyền thống đáng được tôn trọng. Tuy nhiên, khi nói đến đường lối của Thiên Chúa, bạn không thể để mình trở thành tù nhân của ‘chủ nghĩa truyền thống’. Sự xuất hiện của Chúa Giêsu là một mặc khải hoàn toàn mới mẻ! Ngài sẽ tiếp tục nói về Ngài như rượu mới phải đổ vào bầu da mới. Thánh Thần của Ngài, luôn hoạt động theo những cách thức mới mẻ đầy sáng tạo. Sáng kiến đầy ân sủng nơi Ngài luôn thúc đẩy bất cứ ai mở ra những cánh cửa mới và tiến về phía trước. Gió Thánh Thần muốn thổi đâu thì thổi, thổi cho đến tận nơi Ngài muốn. Thiên Chúa luôn định hình lại truyền thống, “Này Ta sai sứ giả của Ta đến dọn đường trước mặt Ta” – bài đọc Malakia – chính Ngài muốn thanh lọc và đổi mới. Bạn và tôi cần cởi mở đón nhận điều Chúa muốn, hãy ngạc nhiên và kính sợ nó!

Anh Chị em,

“Đứa trẻ này rồi ra sẽ thế nào đây?”. Nghĩa là “Chúa đang làm gì trong cuộc đời của đứa trẻ này?”. Với Đức Phanxicô, bạn và tôi tự hỏi, “Chúa đang làm gì trong cuộc sống tôi? Chúa muốn dẫn tôi đi đâu? Ngài yêu cầu tôi đi theo hướng mới nào? Đức tin của tôi là một đức tin vui tươi hay đơn điệu, nếu không nói là buồn tẻ? Tôi có ngạc nhiên khi nhìn thấy các công trình của Chúa, khi nghe về việc truyền giáo hay cuộc đời của một vị thánh; hoặc khi nhìn thấy nhiều người tốt, tôi có cảm nhận được ân sủng bên trong, hay chẳng có gì lay động trong tôi? Tôi có cảm nhận được sự an ủi của Thánh Thần hay tôi đang khép kín? Tôi có ‘nếm thử’ trong tâm hồn mình cảm giác ngạc nhiên mà sự hiện diện của Thiên Chúa mang lại với lòng biết ơn?”.

Chúng ta có thể cầu nguyện,

“Lạy Chúa, bám chặt ‘chủ nghĩa truyền thống’, không chỉ tự tử, đôi khi con giết chết anh em. Giúp con mở lòng hầu có thể ngoan nguỳ quyện bay theo gió Thánh Thần!”, Amen.

(Lm. Minh Anh, Tgp. Huế)