“Giữa nơi hoang địa này, lấy đâu đủ bánh cho họ ăn?”, “Các con có bao nhiêu bánh?”.
Bertrand Russell từng là Kitô hữu, nhưng ông từ chối đức tin và công khai trở thành một người vô thần. Con gái ông, Katherine Tait, đã nói về ông, “Ở nơi nào đó trong đáy lòng, trong sâu thẳm tâm hồn ông, có một khoảng trống đã từng được Chúa lấp đầy; ông đã từng ‘mở ra không gian’ cho Ngài. Thế nhưng, ông không bao giờ tìm thấy bất cứ thứ gì khác để đặt vào đó!”.
Kính thưa Anh Chị em,
Russell từng có một khoảng không gian cho Chúa. Thật trùng hợp, Tin Mừng hôm nay đặt vấn đề về khoảng không gian đó qua hai câu hỏi thú vị, một của các môn đệ, một của Chúa Giêsu. Tuỳ theo loại hình, người đặt câu hỏi có thể ‘mở ra không gian’ cho Thiên Chúa hay khép kín nó, “Giữa nơi hoang địa này, lấy đâu đủ bánh cho họ ăn?”, “Các con có bao nhiêu bánh?”.
“Giữa nơi hoang địa này, lấy đâu đủ bánh cho họ ăn?”. Dẫu đây là một câu hỏi rất nhân bản; nhưng xét cho cùng, nó lại tiết lộ một sự nghèo nàn thiêng liêng khi các môn đệ xem ra không đặt niềm tin vào Thầy mình. Đó là một câu hỏi đầy bi quan, phảng phất mùi tuyệt vọng. Một câu hỏi như vậy, nếu không có niềm tin, sẽ hình thành một nếp nghĩ, một tầm nhìn thiển cận khi chúng ta tự co rút để cam chịu một hoàn cảnh, một số phận. Cách đặt vấn đề khá ủ dột này sản sinh một loạt câu hỏi, biện minh cho sự bất khả trước bao vấn đề. Nhiệm vụ là bất khả thi, tại sao tôi phải cố gắng? Lực bất tòng tâm, tại sao tôi cứ mất thời giờ? Lối nghĩ này thường xuyên ngăn cản chúng ta mạo hiểm làm những điều tuyệt vời cho Thiên Chúa; và ngược lại, khiến chúng ta không mong đợi những điều tuyệt vời đến từ Ngài! Chúng ta không ‘mở ra không gian’ cho Ngài; thay vào đó, ‘vui hưởng’ thú đau thương trước những tình huống dường như vô vọng, như thể Thiên Chúa không toàn năng và Ngài chẳng đoái hoài đến con cái!
Ngược lại, câu hỏi của Chúa Giêsu hoàn toàn khác, “Các con có bao nhiêu bánh?”. Đây là một câu hỏi tích cực, tiềm tàng một niềm hy vọng và lạc quan; vì lẽ, Chúa Giêsu sắp ‘mở ra không gian’ cho Thiên Chúa; qua đó Chúa Cha có thể thực hiện một phép lạ vĩ đại để chứng thực quyền năng của Ngài trên Đấng Ngài đã sai đến. Chỉ cần một chút những gì sẵn có, cả khi chúng dường như không đủ đến vô vọng, “bảy chiếc bánh và mấy con cá”; tuy nhiên, một khi được trao cho Chúa Giêsu, Ngài đã nhân lên để nuôi sống hàng ngàn người. Phaolô đã từng nhắc nhở, “Thiên Chúa dùng quyền năng của Ngài để làm nhiều điều lớn lao hơn tất cả những gì chúng ta dám cầu xin hay nghĩ tới”; dĩ nhiên, với điều kiện, mỗi người hào phóng với những gì mình có, dù chúng có vẻ nhỏ bé.
Thật thú vị, bài đọc Các Vua hôm nay cũng nói đến một người đã ‘mở ra không gian’, Giêrôbôam, nhưng không phải mở ra cho Thiên Chúa nhưng là cho con người; đúng hơn cho chính ông. Sợ rằng, dân chúng, một khi lên Giêrusalem, sẽ quay về với Rôbôam, con trai Đavít, Giêrôbôam đúc hai bò vàng cho dân thờ. Ông không thờ kính một thần khác, nhưng ông xem biểu tượng này như là đại diện cho Thiên Chúa vô hình của Israel. Vì thế, ông bị tiêu diệt.
Anh Chị em,
“Các con có bao nhiêu bánh?”, Chúa Giêsu tiếp tục hỏi chúng ta như thế! Mỗi ngày, đến với Bí tích Thánh Thể, chúng ta ‘mở ra không gian’ tâm hồn cho Chúa Giêsu ngự vào, một không gian chật hẹp, và đôi khi, rất tăm tối; thế nhưng, Ngài vẫn đoái thương hạ cố. Cũng ở đó, cùng một câu hỏi, Ngài tiếp tục hỏi chúng ta, Ngài chờ đợi phần ‘bánh và cá’ còm cõi của chúng ta; để từ đó, Ngài có thể tiếp tục nhân lên, nhân lên… hầu nuôi sống bao nhiêu anh chị em khác. Ước mong sao, đền thờ tâm hồn chúng ta ngày càng sạch trong, hầu xứng đáng cho Chúa Giêsu chiếm ngự; và ước mong sao, chúng ta biết dâng tất cả phần ít ỏi của mình vào tay Ngài, để Ngài có thể mở ra những không gian mới cho Vương Quốc qua chính chúng ta, khí cụ của Ngài.
Chúng ta có thể cầu nguyện,
“Lạy Chúa, để có thể ‘mở ra không gian’ cho Thiên Chúa, xin giúp con đoạn tuyệt với những ràng buộc rối loạn với các tạo vật, để bám rễ vững chắc vào Đấng Tạo Thành”, Amen.
(Lm. Minh Anh, Tgp. Huế)