“Nó mọc lên và trở thành một cây lớn”;
“Cho tới khi tất cả khối bột đều dậy men”.
Kính thưa Anh Chị em,
Với hình ảnh hạt cải và nắm men trong Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu muốn nói rằng, Thiên Chúa có thể biến từ cái nhỏ nhất thành lớn nhất; từ bất xứng thành rất xứng; từ tội nhân thành thánh nhân. Đó là một tiến trình khởi đi từ ‘một sự biến đổi bên trong’; từ đó, có thể biến đổi cả thế giới bên ngoài.
Đọc Thánh Kinh, chúng ta thấy một điều thật hiển nhiên, Thiên Chúa muốn sử dụng cuộc sống mỗi người như sử dụng một hạt giống, một chút men cho những điều tuyệt vời. Trong viễn cảnh của Người, mỗi một con người đều có tiềm năng vượt quá những gì nó dám ước mơ; mỗi người được Thiên Chúa ban cho một đặc quyền đáng kinh ngạc để hoàn tất một kế hoạch hoàn hảo, chính xác, cho vinh quang Người; tiềm năng ấy là chất Chúa mà chính Thiên Chúa đặt vào lòng mỗi người; và Chúa Thánh Thần hoạt động để nó được biến đổi. Đó là một kế hoạch đem lại những hoa trái tốt nhất, dồi dào nhất và vĩnh cửu nhất. Và như thế, được cộng tác với Thiên Chúa, mỗi người trước hết cần có ‘một sự biến đổi bên trong’; đúng hơn, một sự hoán cải tâm hồn.
Vậy phải bắt đầu từ đâu? Bắt đầu từ chính trái tim với những gì nhỏ bé nhất, âm thầm nhất nhưng với một tình yêu lớn lao nhất. Hiện diện giữa lòng thế giới, mỗi Kitô hữu như một hạt giống âm thầm; như một chút men lặng lẽ. Cả hai hoạt động rất chậm nhưng rất mạnh mẽ và kỳ diệu; vì từng chút một, từng bước một, những hạt giống ấy sẽ làm nên những cánh rừng, những chút men ấy sẽ làm cả thúng bột dậy men. Và như thế, từ ‘một sự biến đổi bên trong’, những nhân tố ấy sẽ biến đổi tất cả.
Hạt giống ấy, chút men ấy, còn là gì nữa? Ở đây, một sự trùng hợp đến bất ngờ khi qua thư Êphêsô, Thánh Phaolô cho biết, đó còn là các gia đình Kitô hữu; họ là những nhân tố phản ánh tình yêu Chúa Kitô và Hội Thánh khi vợ chồng sống nhân ái, yêu thương và kính trọng nhau, “Mầu nhiệm này thật lớn lao”; đó là những Hội Thánh thu nhỏ có được ‘một sự biến đổi bên trong’; đó là dòng dõi của những người kính sợ Chúa như Thánh Vịnh đáp ca diễn tả, “Phúc thay những bạn nào tôn sợ Thiên Chúa”.
Thế nhưng, như cây giữa rừng, như men trong bột, việc biến đổi trái tim cũng như các gia đình sẽ hiếm khi xảy ra một sớm một chiều; sự biến đổi này thường rất tiệm tiến. Ai càng để Chúa Thánh Thần điều khiển và biến đổi đời mình, người ấy càng có cơ may phát triển sâu xa để nên thánh. Như hạt giống đâm rễ sâu và âm thầm mọc lên, như men nồng sẽ làm cho thúng bột nhão từ từ dậy men, chậm chạp nhưng bền vững; cũng thế, người Kitô hữu, qua những suy nghĩ thánh, hành vi thánh, thói quen thánh và những cư xử nhân ái mang tính Tin Mừng vốn thắm đẫm một tình yêu Giêsu cũng sẽ biến đổi thế giới; Gounod từng nói, “Một giọt thánh thiện đáng giá hơn một đại dương tài năng”. Và như vậy, những ai vốn đã có ‘một sự biến đổi bên trong’, sẽ có sức biến đổi và tạo nên một sự khác biệt.
Một giáo viên kể chuyện. “Sau 1975, đời sống cực kỳ khó khăn, tôi đi xe đạp thồ để mua thêm sữa cho con. Một buổi sáng, một bà cụ nhà quê đón tôi. “Cụ đi mô?”; “Đây xuống bến xe mi lấy mấy?”. Thấy bà, tôi chợt nhớ mẹ, “Thưa bà, đúng giá 1 đồng rưỡi. Còn chừ, cụ cho mấy cũng được, con chở giúp cụ, vì con đang trên đường về”. Bà cụ cười, “Thằng ni đi thồ mà nói nghe vui ghê”. Nói xong, cúi xuống cầm đôi dép lào mà hai gót đã thủng hai lỗ lớn bằng đồng bạc, bà bỏ ở giỏ trước. Lên xe chuyện trò, tôi biết bà ra thăm con trai ở cảng; còn bà, biết tôi là thầy giáo cấp 3 đi thồ. Đến bến xe tôi dặn, “Cụ ngồi yên, đừng lo, để con tìm xe”. Tìm được xe đi Vĩnh Điện, tôi phanh xe và nói, “Cụ nhớ lấy đôi dép. Con chở hộ cụ một đoạn, con không lấy tiền”. Bà trả lời, “Thằng ni nói nghe được, tau không trả tiền nhưng chờ tau chút”; vừa nói cụ vừa lật áo, mở cây ghim găm túi trong và lấy ra 3 đồng, đưa cho tôi. Tôi giẫy nẩy, “Con nói rồi, con chở dùm”; cụ bảo, “Biết rồi. Tau cũng không trả tiền xe, tau cũng không cho mi; mi có chân có tay, lưng dài vai rộng mi làm mi ăn. Tiền ni tau gởi mi đem về mua sữa cho cháu tau; mi không lấy, tau la làng là mi móc túi tau. Răng, nhận đi con, cho bà vui”. Nói xong cụ nhét tiền vào túi tôi, rồi cắp nách đôi dép lào đã mòn gót leo lên xe. Lần đó, tôi đứng khóc một mình giữa bến xe cho đến khi xe rời bến! Và giờ đây, ‘Bà ơi, bà đang ở cõi nào? Nay con viết sách, nhuận bút hàng chục triệu đồng; đứa cháu nhỏ thời đó nay đã là tiến sĩ, giảng viên một trường đại học danh tiếng. Nhưng có lẽ, cho đến lúc chia tay cuộc đời này, con vẫn còn nợ bà một hộp sữa!’”.
Anh Chị em,
Chính những điều nhỏ nhặt như một hộp sữa của lòng nhân ái làm nên những điều vĩ đại bất ngờ. Thế giới này có quá nhiều tài năng, nhưng thiếu những giọt thánh thiện, giọt nhân ái, giọt Chúa. Đúng thế, nhân loại đang rất cần chúng ta, và chúng ta đang rất cần, trước hết, ‘một sự biến đổi bên trong’ trước khi có thể làm dậy men Tin Mừng môi trường mình bằng ‘những hành vi rất thánh’ nhỏ bé.
Chúng ta có thể cầu nguyện,
“Lạy Chúa, xin thanh luyện con mỗi ngày, để nhờ Thánh Thần, con được ‘một sự biến đổi bên trong’; từ đó, con có thể biến đổi môi trường con đang sống nhờ ân sủng của Thánh Thần Chúa”, Amen.
(Lm. Minh Anh, Tgp. Huế)