“Thầy bảo các con, đừng chống cự lại với kẻ hung ác!”.
Giáo sư Tân Ước William Hersey Davis nhận định, “Danh tiếng của bạn là những gì người ta nghĩ về bạn; tính cách của bạn là những gì Chúa biết bạn là ai. Danh tiếng là những gì người ta nói về bạn trên bia mộ bạn; tính cách là những gì các thiên thần nói về bạn trước ngai vàng Thiên Chúa”.
Kính thưa Anh Chị em,
Như vậy, tính cách của người Kitô hữu càng phải đậm nét Tin Mừng biết bao! Thật tuyệt vời và không ít ngạc nhiên khi chúng ta khám phá ‘những tính cách’ đó qua sợi chỉ đỏ xuyên suốt các bài Tin Mừng của tuần này! Sợi chỉ đỏ không thể che giấu ấy chính là ‘sự mới mẻ triệt để’ của Vương Quốc Thiên Chúa, được Chúa Giêsu khai triển từ Bài Giảng Trên Núi của Ngài.
Vậy đâu là tính triệt để của sự mới mẻ? Nó mới mẻ trong nguyên tắc nền tảng của nó! Một bác ái mới mẻ có trương độ rộng, đến nỗi có thể yêu thương cả những kẻ thù; Tin Mừng Thứ Hai và Thứ Ba. Mới mẻ khi Thiên Chúa, Đấng ngự nơi bí ẩn, sẽ thấu hiểu điều con cái cầu xin; Tin Mừng Thứ Tư. Mới mẻ khi con người biết phải cầu xin điều gì với Cha trên trời; Tin Mừng Thứ Năm. Mới mẻ khi mỗi người phải biến Vương Quốc này thành kho báu trên trời của mình; Tin Mừng Thứ Sáu. Cuối cùng, tiên vàn hãy tìm kiếm nó trên mọi sự, những gì khác, Chúa sẽ ban; Tin Mừng Thứ Bảy.
Thật là một đặc ân khi chúng ta được mời gọi tham gia vào sứ mệnh thiết lập một Vương Quốc Nước Trời như thế! Thật là một niềm vui và vinh dự lớn lao khi được trở thành thần dân của một vị Vua như vậy! Mọi người sẽ ngỡ ngàng trước ‘sự mới mẻ triệt để’ này nơi cuộc sống lạ lùng của những con cái Thiên Chúa, trong một Vương Quốc được khởi xướng từ Chúa Kitô!
Trong Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu nói đến sự ôn hoà với kẻ thù. Nguyên tắc ‘mắt đền mắt, răng đền răng’ Ngài trích dẫn từ Thánh Kinh Do Thái vào thời điểm đó có nghĩa là, để hạn chế ước muốn trả thù; ‘1 mắt, đền 1 mắt’, chứ không phải ‘100 mắt, đền 1 mắt’. Trong một giai đoạn, đối với mạng sống, có những quốc gia đã áp dụng nguyên tắc ‘10 đền 1’; đây là cách hành xử của thời chiến. Trong bối cảnh đó, ‘1 đền 1’ được hiểu như một ‘chính sách khai sáng’; dừng lại ở mức chỉ trả thù tương xứng là ‘văn minh’. Chúa Giêsu đi xa hơn nguyên tắc ‘tương đối sáng suốt’ này; trong Vương Quốc của Ngài, không có chỗ cho sự trả thù, và đó chính là ‘sự mới mẻ triệt để’ của Hiến Chương Nước Trời Ngài mang đến, “Đừng chống cự lại với kẻ hung ác!”. Nói cách khác, cái ác không được gặp cái ác, ngay cả ‘cái ác tương xứng’; thay cho ác, phải là thiện và sự độ lượng.
Trong thư Côrintô hôm nay, thánh Phaolô nói đến sự ôn hoà của con cái Thiên Chúa, đó là “Đại lượng, dịu dàng, bằng sức mạnh Thánh Thần; bằng lòng yêu thương không giả dối; bằng lời chân thật; và bằng quyền năng của Thiên Chúa”. Ở một chỗ khác, thư Rôma, Phaolô diễn tả giáo huấn này một cách rất cô đọng, “Đừng để cho sự ác thắng được mình, nhưng hãy lấy thiện mà thắng ác!”. Đó là một giáo huấn vô cùng khó khăn, vì bản năng của con người thường là lấy lửa chống với lửa, sai với sai, bạo lực với bạo lực, từ chối với từ chối, xúc phạm với xúc phạm; đó là những bản năng thế tục, rõ ràng, đó không phải là bản năng thiêng liêng. Chúng ta chỉ có thể cư xử theo bản năng thiêng liêng là thắng cái ác bằng cái thiện, với sự trợ giúp của Chúa Thánh Thần. Trong các mối tương quan, nhiều lúc chúng ta chứng kiến điều ác phải khuất phục điều thiện; khi điều đó xảy ra, chúng ta có thể chắc chắn rằng, Chúa Thánh Thần đang hoạt động ở đó; Nước Thiên Chúa đang hiển trị ở đó; và ở đó, hẳn ơn cứu độ của Thiên Chúa cũng đã được biết đến như lời Thánh Vịnh đáp ca hôm nay tuyên xưng, “Chúa đã công bố ơn cứu độ của Ngài”.
Anh Chị em,
Chúng ta không có ‘kẻ thù’; nhưng chắc chắn một điều, luôn luôn có ‘kẻ ghét’. Ghét do chủ quan, chỉ vì họ ‘ghen ghét’; nhưng cũng có thể rất khách quan, vì chúng ta ‘dễ ghét’. Tại sao? Có lẽ vì chúng ta chưa sống Tin Mừng, hay chưa nên giống Chúa Giêsu. Vì nếu chúng ta thực sự sống Tám Mối Phúc Thật Ngài dạy, sống ‘sự mới mẻ triệt để’ của Tin Mừng, thì chắc chắn, chúng ta đang làm tốt nhất những gì Chúa Giêsu cần có để xây dựng Vương Quốc của Ngài ngay hôm nay; và bấy giờ, không ai còn ghét chúng ta vì chúng ta ‘dễ ghét’, nhưng họ ghét chúng ta, chỉ vì chúng ta thuộc về Chúa Kitô!
Chúng ta có thể cầu nguyện,
“Lạy Chúa, xin đừng để con chạy theo danh tiếng, dù đó là tiếng tốt; nhưng cho con biết khao khát một tính cách đậm nét Tin Mừng. Để được vậy, xin Thánh Thần Chúa dạy con biết sống ‘sự mới mẻ triệt để’ của những lối hẹp Hiến Chương Nước Trời”, Amen.
(Lm. Minh Anh, Tgp. Huế)