Kính thưa Anh Chị em,

Têrêxa là một đứa trẻ hay khóc, mỏng manh như sành sứ, dễ mũi lòng nhưng cũng dễ hài lòng. Một cái nhíu mày hay một cái lườm nguýt của cha sẽ khiến Têrêxa khóc; một bông hoa đẹp hay một lời tử tế sẽ khiến Têrêxa nở một nụ cười rạng rỡ. Têrêxa lớn lên trong một ngôi nhà không có anh em trai; người cha, người chú cùng các linh mục mà Têrêxa quý như kim cương, và sẽ dành cả đời để cầu nguyện cho họ cùng các linh mục khác trên hoàn cầu. Song thân được phong thánh năm 2015, là đôi vợ chồng duy nhất được nâng lên bàn thờ. Têrêxa và 4 chị gái là những nữ tu; án chân phước và phong thánh cho chị Léonie được mở năm 2015. Nhà ông bà Louis – Zélie Martin đắm chìm trong các mầu nhiệm của Chúa, những lời cầu nguyện, các thánh, các bí tích và Giáo Hội. Ở tuổi 15, Têrêxa vào nhà Kín, có tên “Hài Đồng Giêsu”; sau đó, được phép nhận thêm tên thứ hai “Khuôn Mặt Thánh”. Một khi cánh cửa tu viện đóng kín sau lưng Têrêxa, nó sẽ không bao giờ mở lại cho Chị; cuộc đời ngắn ngủi của Têrêxa kết thúc ở đó, chỉ 9 năm sau.

Hôm nay, mừng kính Chị thánh, đọc lại một ít tài liệu quý và “Một Tâm Hồn”, chúng ta biết thêm nhiều điều thú vị nơi tâm hồn bé nhỏ này. Nhiều lúc, chúng ta cảm thấy tẽn tò với thục nữ vùng quê Alençon này, một tâm hồn nhỏ nhưng nhân cách và bản lãnh không nhỏ chút nào; thú vị ở chỗ, đôi khi, chúng ta gặp thấy mình nơi người thôn nữ nhỏ nhắn ấy. Têrêxa không chỉ khiêm tốn, đơn sơ, phó thác nhưng còn là một nữ tu tham vọng, can đảm, thông minh, tự tôn, nghệ sĩ, lãng mạn, hài hước và cả bướng bỉnh.

Là một con người đầy tham vọng, Têrêxa ước có thể bay đến gần mặt trời chói lọi Ba Ngôi; nhưng cũng nhún nhường, Chị ví mình như một sinh vật nhỏ bé nhưng mang trong mình móng vuốt của đại bàng thần thánh. Không chỉ muốn làm thánh, Têrêxa ước nên thánh lớn, “Em muốn yêu Ngài, không chỉ yêu bình thường mà yêu như các thánh, dám làm những chuyện ngông cuồng cho Ngài”; “Ôi Giêsu, con xin ơn bình an và yêu mến vô bờ. Xin cho con được tử đạo trong lòng hay nơi thân xác; tốt hơn, tử đạo cả hai”.

Như một nghệ sĩ lãng mạn, Têrêxa thả hồn rong ruổi theo Đấng Tình Quân; nhưng không chỉ cho mình, trái tim Têrêxa còn ôm ấp bao linh hồn khác, “Khi một tâm hồn để mình bị cuốn hút bởi những làn hương say đắm của Ngài, nó không chạy một mình; tất cả những người nó yêu đều được cuốn theo, không cưỡng lại, không ép buộc; vì tự nhiên, nó cuốn hút về Ngài. Thế thôi!”.

Như chú bọ ngựa kênh kiệu vênh váo, Têrêxa ví von sánh mình với cây cọ ba xu để Chúa làm nên những kiệt tác vĩ đại chứ không chịu là những tác phẩm xoàng xĩnh. Một cái gì đó vừa khiêm tốn vừa tự phụ, “Phần cây cọ, nó đâu có thể tự hào về một kiệt tác là do nó; nhưng nó biết, người nghệ sĩ không bối rối mà còn bỡn cợt với những khó khăn; và đôi khi, cần có những dụng cụ yếu đuối và bất toàn như nó”.

Là một thục nữ thông minh và hài hước, Têrêxa cũng lắm tưởng tượng, “Archimède cần một điểm tựa ở ngoài trái đất để bẩy nó lên, ông không tìm ra; các thánh thì khác, Đấng Toàn Năng đã cho các ngài một điểm tựa là chính mình Người. Đòn bẩy là những lời cầu nguyện bốc cháy yêu thương, cầu nguyện là cách thức các thánh nâng vũ trụ lên và nâng cho tới tận thế; ‘các thánh tương lai’ cũng sẽ nâng”. Cách nào đó, tham vọng làm thánh của Têrêxa cũng bị lộ ra khi Chị nói đến các thánh mai ngày.

Ôi, một tâm hồn quảng đại với những lý sự thơ ngây dễ thương, “Giả như Chúa không thấy việc lành con làm, con chẳng buồn. Con yêu Chúa hết lòng, đến nỗi con ao ước có thể lấy tình yêu và những hy sinh nhỏ bé đó để làm đẹp lòng Chúa, cho dù Người không biết đó là của con. Nếu biết và thấy những cái đó, thì dường như Chúa buộc phải ân thưởng cho con; con không muốn phiền Chúa như thế”. Thật đáng yêu!

Một tâm hồn phó thác nhưng lại có những biện minh đơn sơ đến lạ lùng, “Con có nhiều yếu đuối, con không bao giờ ngạc nhiên; con tự nhủ, ‘Ôi, tôi vẫn đứng ở chỗ cũ!’. Nhưng con nói thế với một tâm hồn bình thản hết sức mà không chút phiền não. Cảm thấy mình yếu đuối và bé nhỏ thì êm ái biết bao!”. Yếu đuối, bé nhỏ mà lại êm ái và chắc chắn, Chúa thích như vậy. Thế nhưng, Têrêxa thổ lộ, “Con hy sinh nhiều trong những điều nhỏ mọn”, “Con không nản chí vì những lỗi lầm của mình, vì trẻ con thường ngã luôn, nhưng vì chúng bé quá, nên không thấy đau mấy”.

Và như thế, Têrêxa chọn cho mình con đường nhỏ bé để nên thánh, cũng là con đường ngắn nhất, “Ôi Giêsu của con, con yêu Chúa, con yêu Hội Thánh, Mẹ của con; giữa lòng Hội Thánh, con sẽ là tình yêu. Các vị đại thánh đã làm việc để Chúa hiển vinh; còn con, chỉ là một tâm hồn bé nhỏ, con làm việc để Chúa vui lòng; và con rất sung sướng được chịu những đau khổ lớn lao nhất, khi điều đó có thể làm cho Chúa mỉm cười; dù chỉ mỉm cười một lần cũng được”.

Khi người chị là Céline vào tu viện năm 1894, Céline được phép mang theo máy ảnh. Những bức ảnh về Têrêxa của Céline là một trong những bức ảnh đầu tiên được chụp về một vị thánh, đó là những bức ảnh và những bài viết về những chiều sâu bí mật được che giấu sau bốn bức tường của tu viện. Têrêxa được phong thánh năm 1925, được Thánh Gioan Phaolô II phong là Tiến sĩ thứ ba của Giáo Hội năm 1997, là Tiến sĩ trẻ nhất cho đến nay; và có lẽ là người trẻ nhất mà Giáo Hội từng công nhận.

Anh Chị em,

Như Têrêxa, hôm nay, mỗi chúng ta cũng được mời gọi nên thánh trong đời thường của đấng bậc mình: làm những việc nhỏ với trái tim lớn. Chúng ta cũng phải tham vọng được bay lên chiêm ngắm ‘Mặt Trời’, bẩy thế giới tục luỵ lên bằng cầu nguyện; và với móng vuốt đại bàng thần thánh, chống lại tội lỗi và sự dữ.

Chúng ta có thể cầu nguyện,

“Lạy Chúa, xưa, trong cánh cổng nhà kín Lisieux, thế giới đối với Têrêxa thật lớn lao, nhưng Chị đã có một trái tim đủ lớn như nó; với con, nay thế giới chỉ nhỏ như cái làng, thì xem ra, tim con cũng teo lại. Xin cho con một trái tim lớn như trái tim của Chị thánh, để có thể cùng nhịp yêu mến như trái tim Giêsu”, Amen.

(Lm. Minh Anh, Tgp. Huế)