Trói buộc

17/10/2023

“Thật là ngốc!”.

Kính thưa Anh Chị em,

Thật khó để tưởng tượng Chúa Giêsu gọi ai đó là “ngốc”, nhưng thực sự là Ngài đã nói với người biệt phái trong Tin Mừng hôm nay như thế! Tại sao? Vì với người này, lề luật thay vì giải thoát, nó ‘trói buộc’ và trở nên một chiếc bẫy!

Một biệt phái mời Chúa Giêsu dùng bữa; và người này trách Ngài không rửa tay. Nhân cơ hội, Ngài cho biết, ông ấy đã hiểu sai lề luật. Lề luật giải thoát để con người thờ phượng đúng đắn; nhưng khi nó tự trở thành mục đích, tách rời khỏi Đấng mà lẽ ra nó phải hướng về, thì lề luật là chiếc bẫy. Giáo Hội có đủ lề luật khiến những Pharisêu khắt khe nhất cũng phải tự hào; nhưng nguy hiểm ở chỗ, bạn có thể rơi vào cạm bẫy.

Trước tiên, luật được giữ cách cứng nhắc đến nỗi con người không để trái tim và tâm trí mình được giáo dục và hình thành bởi nó: thờ phượng Thiên Chúa và yêu mến tha nhân! Vì thế, thay vì giải thoát, nó ‘trói buộc’. Thứ hai, một thái cực khác. Đó là dễ dãi với bản thân khi cho rằng, “Nếu trái tim đặt đúng chỗ, tôi không cần phải lo lắng về quy tắc này, quy tắc nọ!”. Với một thái độ lỏng lẻo, bạn và tôi cho phép mình coi nhẹ những lề luật mà thực sự, nó giúp giải thoát. “Tôi phải đi lễ Chúa Nhật; nhưng hôm nay là kỳ nghỉ! Chúa biết tôi là người tốt!”. Vậy mà, chính trong Thánh Lễ Chúa Nhật, bạn nhận được ân sủng cần thiết để trở thành “người tốt” đó!

Trong thư Rôma hôm nay, Phaolô mạnh mẽ tố cáo thái độ biệt phái này. Họ là “Những người lấy sự bất chính mà giam hãm chân lý”. Và xem ra, Phaolô còn quyết liệt hơn cả Chúa Giêsu, “Đầu óc họ suy luận viển vông và tâm trí ngu si của họ hoá ra mê muội. Họ khoe mình khôn ngoan, nhưng đã trở nên điên rồ!”.

Thế kỷ 18, nước Pháp nổi tiếng với triết gia Jean-Jacques Rousseau. Ông hợm hĩnh tuyên bố, “Trước nhan Chúa, ai dám nói, ‘Tôi tốt hơn Rousseau!’”. Trước khi chết, ông tự hào, “Ôi hạnh phúc! Một người không có lý do gì để hối hận hay tự trách mình!”; “Tôi trả lại linh hồn trong sáng cho Chúa như khi nó xuất phát từ Ngài; hãy để nó hạnh phúc với Ngài!”. Trong các tác phẩm, ông chủ trương ngoại tình, tự tử. Hơn 20 năm sống phô trương, hầu hết những đứa con của ông sinh ra ngoài giá thú và lớn lên từ viện mồ côi. Ông được biết như một người đểnh đoảng, bội bạc, giả hình và báng bổ!

Anh Chị em,

“Thật là ngốc!”. Hẳn Chúa Giêsu sẽ nói với Jean-Jacques Rousseau và cũng có thể với bạn và tôi như thế. Hãy thử lắng nghe, đừng cảm thấy bị xúc phạm! Đó là những lời yêu thương nhất. Hãy cho phép mình hưởng lợi từ những lời quở trách này! Ngài muốn bạn và tôi làm sạch chiếc cốc tâm hồn. Hãy để những lời này tiết lộ những gì cần đổi thay. Có thể đó là lòng kiêu hãnh vốn đã làm chệch hướng các thực hành nội tâm và cách giữ luật Chúa; nên thay vì giải thoát, nó ‘trói buộc’. Nó có thể đã khiến chúng ta mù quáng hoặc quá dễ dãi trước những tội lỗi cần thú nhận. Đừng làm ngơ; hãy cởi mở, khiêm tốn đón nhận! Nhờ đó, bạn và tôi trở nên công chính và có thể cùng “Trời xanh tường thuật vinh quang Thiên Chúa” như tâm tình của Thánh Vịnh đáp ca!

Chúng ta có thể cầu nguyện,

“Lạy Chúa, để con bớt hợm hĩnh và không bị ‘trói buộc’ bởi một điều gì, xin đừng để con ngốc!”, Amen.

(Lm. Minh Anh, Tgp. Huế)