Ngay sau Freedom Day – Ngày Tự Do được những người Mỹ gốc Phi cử hành với một cảm xúc đặc biệt sau vụ giết George Floyd, bà Bernice Albertine, con gái của Martin Luther King đã bày tỏ với truyền thông Vatican về cuộc chiến bất bạo động đòi quyền bình đẳng và nhấn mạnh sự hòa hợp đặc biệt giữa Đức Thánh Cha và cha bà.
Hôm thứ Sáu 19/6/2020 cộng đồng người Mỹ gốc Phi đã cử hành Juneteenth, ngày gợi lại kết thúc chế độ nô lệ 19/6/1865, khi những người lính của Liên minh đến Galveston ở Texas và tuyên bố chấm dứt Nội chiến. Đối với hàng triệu người Mỹ da đen, lễ kỷ niệm này được nhìn nhận như là Freedom Day-Ngày Tự do. Năm nay, lễ kỷ niệm diễn ra trong một bầu khí đặc biệt do các cuộc biểu tình ngày càng tăng, nguyên nhân do vụ sát hại dã man George Floyd, người Mỹ gốc Phi của một sĩ quan cảnh sát.
Nhân dịp này, Báo Quan sát viên Roma và Vatican News đã phỏng vấn bà Bernice Albertine King, con gái của Martin Luther King, liên quan đến những cống hiến của bà cho bình đẳng, văn hóa hòa bình và giá trị của bất bạo động. Bà Bernice Albertine là một Nhà hoạt động nhân quyền đam mê như cha bà và là chủ tịch của King Cente ở Atlanta. Bà nói: “Tôi nhận thấy sự hòa hợp tuyệt vời giữa Martin Luther King và Đức Thánh Cha Phanxicô”.
Sau đây là nội dung của cuộc phỏng vấn:
không chỉ Hoa Kỳ, cả thế giới đều đều bị sốc trước cái chết của George Floyd. Bà có nghĩ rằng, sau nhiều cái chết của những người Mỹ gốc Phi, cuối cùng, lần này sẽ có một thay đổi?
Tôi nghĩ rằng thế giới đã quá căng thẳng vì đại dịch Covid-19 và vì vậy đoạn video George Floyd bị sát hại một cách tàn nhẫn đã trở thành một lời buộc tội thực sự đối với Mỹ và thế giới. Như cha tôi đã nói, dường như hàng triệu người trên khắp thế giới đã nhận ra rằng “chúng ta đang phải đối phó với sự cấp bách dữ dội của bây giờ”. Các cơ quan thực thi pháp luật, các tổ chức và hiệp hội có nguồn gốc tôn giáo hướng đến các nhà lãnh đạo da đen yêu cầu trả lời cho câu hỏi “Tôi phải làm gì để được cứu?”. Một số hiệp hội cung cấp nguồn lực to lớn cho các tổ chức có hoạt động đang tập trung vào công bằng xã hội và bình đẳng chủng tộc. Các tổ chức khác đang tự hỏi làm thế nào để tạo ra một bầu khí văn hóa đưa đến sự bình đẳng chủng tộc thực sự, từ cấp quản lý đến các công ty ủng hộ việc làm của người thiểu số. Nhiều cơ quan thực thi pháp luật đang xem xét chính sách của họ; một số đã bắt đầu suy nghĩ lại về cách thức tham gia vào cộng đồng. Tôi tin rằng lần này các phản ứng và các câu trả lời sẽ lan rộng và say mê hơn. Thực vậy, lần này có nhiều người da trắng tham gia các cuộc biểu tình, điều này chưa bao giờ có. Nếu chúng ta đoàn kết hơn và tập trung chú ý vào các mục tiêu chiến lược, chắc chắn chúng ta sẽ có nhiều hiệu quả hơn cho sự nghiệp công lý.
Ngoài phân biệt chủng tộc “rõ ràng” được nhận thấy trong những tình huống bi thảm như thế này, còn có một hình thức “phân biệt chủng tộc khác không tạo ra tin tức: phân biệt chủng tộc trong việc làm, trong giáo dục, trong điều kiện sống. Tại Hoa Kỳ, Covid-19 đã ảnh hưởng đến cộng đồng người Mỹ gốc Phi nhiều hơn so với cộng đồng da trắng. Làm thế nào chúng ta có thể đánh bại chủ nghĩa phân biệt chủng tộc “vô hình” này?
Trước hết, tôi muốn nói rằng việc từ chối nhìn của mọi người làm cho phân biệt chủng tộc, một sự phận biệt có hệ thống và thể chế dường như là vô hình, không thấy được. Trái lại, chúng ta càng muốn nhìn thấy và càng muốn thay đổi, thì bản chất hủy diệt và phi nhân hóa của phân biệt chủng tộc sẽ thấy rõ ràng. Tôi tin rằng bước đầu tiên để đánh bại được điều này là phải từ chối nhắm mắt làm nhơ, và phải thu thập tin tức về chủ đề này và biết rõ nguồn gốc của nó, nguyên nhân và biểu hiện của phân biệt chủng tộc. Thông tin và đào tạo là bước đầu tiên và thứ hai của Thay đổi xã hội bất bạo động. Sau đó, tôi nghĩ chúng ta phải dấn thân cam kết thực hiện những gì cha tôi mô tả như là nhiệm vụ nặng nề của chúng ta trong cuốn sách của ông “Where Do We Go From Here: Chaos or Community?- Từ đây chúng ta sẽ đi về đâu: Sự hỗn loạn hay Cộng đồng”. Ông nói rằng chúng ta phải khám phá cách tổ chức sức mạnh của chúng ta thành sức mạnh thuyết phục, để chính phủ và các tổ chức và hệ thống quyền lực khác không thể lẩn tránh yêu cầu của chúng ta.
Năm mươi bảy năm trước, cha của bà đã có bài phát biểu lịch sử “I have a dream -Tôi có một giấc mơ”. Giấc mơ này dường như vẫn chưa được thực hiện, nhưng mọi người đều nói rằng giấc mơ này không thể từ bỏ. Theo bà, cha của bà sẽ làm gì hôm nay trong tình huống như chúng ta đang trải qua?
Tôi tin rằng cha tôi được hướng dẫn bởi triết lý bất bạo động của ông, phù hợp với việc theo Chúa Kitô của ông. Tôi nghĩ ông sẽ nhắc nhở chúng ta về cách chúng ta đã đến vào thời điểm này và về lịch sử bạo lực, phân biệt chủng tộc và sự bất công tràn ngập khắp đất nước và như những gì ông gọi là “Ngôi nhà Thế giới”. Điều thứ hai ông sẽ làm là đến bên cạnh những người trẻ để hỗ trợ họ trong các cuộc biểu tình. Sự hỗ trợ được thực hiện với chiến lược tổ chức và huy động để thúc đẩy thay đổi xã hội bền vững và bất bạo động. Sau đó, ông sẽ yêu cầu “những người có ảnh hưởng” trong các lĩnh vực chính trị, nghệ thuật, truyền thông, giải trí, hệ thống tư pháp hình sự, chăm sóc sức khỏe và giáo dục để đảm bảo sự bình đẳng và công bằng giữa các chủng tộc. Ông cũng sẽ yêu cầu các Giáo hội tuân thủ việc tuyên xưng đức tin với các hoạt động tạo ra hoàn cảnh công bằng và hợp lý cho người da màu, cho các cộng đồng bị thiệt thòi về kinh tế, không chỉ ở Hoa Kỳ, mà trên toàn thế giới. Và ông sẽ làm như đã thực hiện nhiều lần trong cuộc đời ông, sẽ lặp đi lặp lại rằng bạo lực không thể chữa lành bằng bạo lực. Tất nhiên tôi tin rằng, ông sẽ thúc giục chúng ta phải ôm lấy bất bạo động, bởi vì đó là chiến lược, can đảm, tập trung vào tình thương và có tổ chức, để xây dựng “Cộng đồng Tình yêu”, bao gồm việc xóa bỏ cái mà ông gọi là “Ba điều ác”: phân biệt chủng tộc, nghèo đói và chủ nghĩa quân phiệt.
Sau cái chết của George Floyd, Đức Thánh Cha Phanxicô đã đưa ra một lời kêu gọi mạnh mẽ, nhấn mạnh rằng chúng ta không thể nhắm mắt làm ngơ trước nạn phân biệt chủng tộc. Đồng thời Đức Thánh Cha nhắc lại rằng bạo lực chỉ đưa đến tự hủy diệt. Làm thế nào bà đã nhận ra rằng những lời của Đức Thánh Cha rất đồng điệu với cha của bà?
Tôi đồng ý với Đức Thánh Cha: bạo lực chỉ dẫn đến tự hủy diệt. Các phương tiện chúng ta sử dụng phải phù hợp với mục đích chúng ta muốn đạt được, và nếu mục đích đó là hòa bình, chắc chắn chúng ta không thể đạt được hòa bình bằng các phương pháp bạo lực. Và điều này chắc chắn phù hợp với tư tưởng của cha tôi. Ông tuyên bố và tin tưởng, cũng như tôi tin điều đó rằng “Bất bạo động là câu trả lời cho các vấn đề chính trị và đạo đức luân lý quan trọng của thời đại chúng ta”. Trong bài phát biểu sau cùng “Tôi đã đến Đỉnh núi”, vào buổi tối trước khi bị ám sát, ông nói: “Không còn là vấn đề lựa chọn giữa bạo động và bất bạo động trong thế giới này; bây giờ đó là sự lựa chọn giữa bất bạo động và không hiện hữu. Hôm nay, chúng ta đã đến điểm này”. Và đây là cùng một điểm chúng ta vẫn còn ở ngày hôm nay. Chúng ta phải đối diện với sự lựa chọn giữa hỗn loạn và cộng đồng. Nếu chúng ta ôm lấy bạo lực, chúng ta sẽ chọn sự hỗn loạn, điều này cuối cùng sẽ dẫn đến việc tự hủy hoại “Ngôi nhà của Thế giới”. Nếu chúng ta ôm lấy bất bạo động, chúng ta sẽ có thể tiến lên trong việc xây dựng một thế giới công bằng, bình đẳng, nhân văn và hòa bình hơn.
Martin Luther King đã nói: “Hình thức công lý tốt nhất đó là tình yêu sửa chữa bất cứ điều gì chống lại tình yêu”. Đây là trung tâm của thông điệp về bất bạo động mà cha bà đã thể hiện. Làm thế nào chúng ta có thể xây dựng “cuộc cách mạng dịu dàng”, như Đức Thánh Cha đã gọi nó?
Tôi nghĩ rằng việc xây dựng một “cuộc cách mạng dịu dàng”, như Đức Thánh Cha Phanxicô đã gọi, hay một “cuộc cách mạng về các giá trị”, như cha tôi nói, tùy thuộc vào mức độ chúng ta nhận ra một cuộc cách mạng như vậy bao hàm một quá trình nhận thức. Chúng ta phải học cách hiểu nhau nhiều hơn, học hỏi lẫn nhau, tìm hiểu thêm về tình trạng của nhân loại, học cách như cha tôi đã nói, “sống với nhau như anh chị em”, và đừng chết cùng nhau như những người mất trí; và học cách dấn thân để tiêu diệt sự bất công và vô nhân đạo, không hủy diệt lẫn nhau. Tôi tin rằng đây là bất bạo động. “Kingian Nonviolence”, cái mà “The King Center” gọi là “Nonviolence365”, là một triết lý về suy nghĩ và hành động, bao gồm sáu nguyên tắc và sáu bước, có thể hướng dẫn chúng ta trong cuộc cách mạng này.
Phong trào “Black Lives Mattee” có sự tham gia của cả thế giới. Nhiều người, đặc biệt là những người trẻ, đang phản đối phân biệt chủng tộc ở nhiều thủ đô của Châu Âu, và ở các quốc gia khác. Trong tương lai, bà mong muốn điều gì? Bà có nghĩ rằng tất cả chúng ta sẽ có thể tiến một bước trong thách đố của tình huynh đệ nhân loại không?
Tôi tin tưởng rằng chúng ta sẽ có thể khai thác năng lượng của chúng ta để tập trung vào mục tiêu cuối cùng, là xây dựng Cộng đồng Tình thương, đó không phải là một điều không tưởng. Như mẹ tôi, Coretta Scott King, đã nói, Cộng đồng Tình thương là một tầm nhìn thực tế về một xã hội có thể được xây dựng, một xã hội vẫn còn tồn tại những vấn đề và xung đột, nhưng có thể giải quyết một cách hòa bình và không hiềm thù. Trong Cộng đồng Tình thương, sự quan tâm và lòng trắc ẩn hướng dẫn các sáng kiến chính trị hỗ trợ xóa đói nghèo trên toàn thế giới và tất cả các hình thức cố chấp và bạo lực. Nếu đây là mục tiêu chung của chúng ta, một mục tiêu kiên quyết và dứt khoát, thì tôi tin rằng chúng ta có thể đi trên con đường bất bạo động để đạt đến đó. Chúng ta có năng lực và niềm đam mê để làm điều đó. Bây giờ, chúng ta phải đặt tất cả sức mạnh ý chí của chúng ta để xây dựng Cộng đồng Tình thương.
Ngọc Yến
Nguồn: Đài Vatican News