Vào lúc 15 giờ 45, từ Toà Sứ thần, ĐTC Phanxicô di chuyển bằng xe đến Toà Giám mục Chính thống Hy Lạp ở Athen, cách đó gần 7 km, để thăm hữu nghị Đức Thượng phụ Jeronymos II, Tổng Giám mục Athen và toàn Hy Lạp.
Tòa Tổng Giám mục Chính thống Hy Lạp
Tòa Tổng Giám mục Chính thống Hy Lạp được đặt trong một tòa nhà cách Nhà thờ Chính tòa Truyền tin, khoảng 200 mét. Toà nhà được bắt đầu xây dựng vào năm 1843 và kéo dài trong 20 năm, do thiếu kinh phí. Cuối cùng vào năm 1862, tòa nhà được hoàn thành dưới sự chỉ đạo của kiến trúc sư người Pháp Francois Boulanger, người đã ký tên vào mái vòm và hai tháp chuông. Được xây dựng theo phong cách Byzantine hiện đại với ba gian giữa, nhà thờ lưu giữ hai mộ đá quan trọng: một của Đức Thượng phụ Gregory V, bị giết dưới thời Ottoman năm 1821; và đối diện là mộ thánh nữ Filotea, tử đạo của Giáo hội Chính thống Hy Lạp, và từ năm 1589 là thánh bảo trợ thành Athen. Giáo phận Chính thống Athen được nâng lên hàng Tổng Giáo phận vào năm 1923 và vị Tổng Giám mục được gọi là Tổng Giám mục của Athen và toàn Hy Lạp.
Khi đến nơi, ĐTC Phanxicô được Đức Thượng phụ Jeronymos II đón tại lối vào chính của Toà Tổng Giám mục. Trước khi lên lầu trên để gặp gỡ riêng, cả hai dừng lại trước tượng Đức Mẹ để cầu nguyện.
Đức Thượng phụ Jeronymos II
Đức Thượng phụ Jeronymos II, Tổng Giám mục Athen và toàn Hy Lạp và là Tổng Giám mục của Giáo hội Chính thống Autocephalous của Hy Lạp, sinh năm 1938 tại Oinofyta, Boeotia, trong một gia đình dân tộc Albania. Sau khi tốt nghiệp triết học và thần học ở đại học Athen, ngài nghiên cứu thêm khảo cổ học, nghiên cứu Byzantine và Thần học.
Ngài được phong chức linh mục vào năm 1967. Năm 1981, ngài được bầu chọn làm Giám mục của Thebes và Levadeia, và vào năm 2008, là Tổng Giám mục của Athen và toàn Hy Lạp.
Đức Thượng phụ đã đưa ra nhiều sáng kiến trong lĩnh vực xã hội, như thành lập các trường nội trú, trung tâm mồ côi, mái ấm cho người già, trung tâm phòng chống ma túy, trung tâm nghiên cứu lịch sử và khảo cổ, duy trì mối quan hệ bền chặt với cộng đồng giảng dạy của Boeotia. Ngoài ra, Đức Thượng phụ còn giúp thành lập Trung tâm nâng cao nhận thức về các vấn đề của người nhập cư. Vào năm 2016, ngài đã đến thăm trại Mòrias trên đảo Lesbos cùng với Đức Thánh Cha Phanxicô và Thượng phụ Đại kết Bartholomeo để nâng cao nhận thức của cộng đồng về vấn đề người tị nạn. Ba nhà lãnh đạo Kitô đã ký một tuyên bố chung.
ĐTC gặp Đức Thượng phụ Jeronymos II và đoàn tuỳ tùng
Sau cuộc gặp gỡ riêng với Đức Thượng phụ Jeronymos II, Đức Thánh Cha tiến ra “Sảnh Ngai Toà” của Toà Giám mục để gặp gỡ đoàn tuỳ tùng của hai Giáo hội.
“Xin Thiên Chúa ban cho anh em ân sủng và bình an” (Rm 1, 7), Đức Thánh Cha mở đầu diễn văn trước Đức Thượng phụ và các thành viên trong các đoàn tuỳ tùng bằng lời của Thánh Phaolô, và nói ngài muốn cuộc gặp gỡ hôm nay canh tân ân sủng và bình an đó.
ĐTC Phanxicô nhắc lại cuộc gặp gỡ của ngài và Đức Thượng phụ cách đây 5 năm ở Lesvos, trong thảm trạng của những người di cư. Và cuộc gặp gỡ hôm nay, với mục đích để chia sẻ niềm vui huynh đệ và để nhìn Địa Trung Hải bao quanh không chỉ là nơi làm mọi người lo lắng và chia rẽ, nhưng còn là vùng biển gắn kết các dân tộc với nhau.
Công giáo và Chính thống có chung nền móng là các Tông đồ
Đức Thánh Cha dùng hình ảnh cây ô liu và đặc biệt gốc rễ của nó để nói đến sự gắn kết giữa Công giáo và Chính thống giáo. Ngài nói: “Cách đây không lâu, tôi đã đề cập đến những cây ô liu hàng thế kỷ có liên quan đến những vùng đất này. Nhắc lại những cây gắn kết chúng ta, tôi nghĩ đến những cội rễ mà chúng ta chia sẻ. Chúng nằm bên dưới, bị che khuất và thường bị phớt lờ, nhưng vẫn ở đó và nâng đỡ mọi sự. Cội rễ chung của chúng ta đã tồn tại qua nhiều thế kỷ là gì? Đó là các Tông đồ. Thánh Phaolô nói điều này khi nhấn mạnh tầm quan trọng của việc ‘được xây dựng trên nền móng là các Tông đồ’ (Ep 2, 20). Những nền móng này phát triển từ hạt giống Tin Mừng, đã bắt đầu sinh hoa kết trái dồi dào, trong nền văn hóa Hy Lạp: Tôi nghĩ đến các Giáo phụ tiên khởi của Giáo hội và các Công đồng đại kết đầu tiên”.
ĐTC Phanxicô nói tiếp: “Nhưng thật không may, chúng ta ngày càng xa cách. Chúng ta đã bị chất độc thế gian làm ô nhiễm, cỏ dại nghi ngờ đã gia tăng khoảng cách và chúng ta không còn vun trồng sự hiệp thông”. Theo Đức Thánh Cha chia rẽ xảy đến do những hành động và lựa chọn không tương thích với Chúa Giêsu và với Tin Mừng, nhưng ghi dấu bằng nỗi thèm khát lợi nhuận và quyền lực, đã làm suy yếu sự hiệp thông. Vì vậy, hôm nay, một lần nữa ngài cầu xin sự tha thứ của Thiên Chúa và của anh chị em đối với những lỗi lầm của nhiều người Công giáo.
Trở lại hình ảnh cây ô liu, một loại cây phổ biến ở vùng đất này và đối người Kitô hữu, dầu ô liu liên tưởng đến Thánh Thần, Đức Thánh Cha diễn giải vai trò của Thánh Thần trong việc dẫn đưa các Kitô hữu đến sự hiệp nhất.
Thánh Thần: Dầu hiệp thông
Trước hết, Chúa Thánh Thần là dầu của sự hiệp thông. Kinh Thánh nói dầu làm cho gương mặt sáng tươi (Tv 104,15). Ngày nay, chúng ta cần phải nhận ra giá trị độc nhất toả sáng nơi mỗi người. Nhận ra điều này là điểm khởi đầu để xây dựng sự hiệp thông. Nhưng, thật không may, như một thần học gia vĩ đại đã viết “sự hiệp thông dường như chạm vào một mối dây nhạy cảm”, không chỉ trong xã hội, nhưng còn thường xảy ra giữa các môn đệ Chúa Giêsu “trong một thế giới Kitô giáo được nuôi dưỡng bởi chủ nghĩa cá nhân và sự cứng rắn của thể chế”.
Trái lại, sự hiệp thông huynh đệ mang lại phúc lành của Chúa. Trong Thánh Vịnh, nó được so sánh với “dầu quý đổ trên đầu, chảy xuống râu” (Tv 133,2). Thật vậy, Thánh Thần đổ vào tâm trí thúc giục chúng ta đạt đến tình huynh đệ ngày càng mạnh mẽ hơn, để đặt để chúng ta trong sự hiệp thông. Vì vậy, chúng ta không lo sợ, nhưng giúp nhau thờ phượng Thiên Chúa và phục vụ người thân cận, không chiêu dụ, trong khi hoàn toàn tôn trọng tự do của người khác, vì như Thánh Phaolô đã viết: “Ở đâu có Thần Khí của Chúa, thì ở đó có tự do” (2Cr 3, 17).
Mặt khác, làm sao chúng ta có thể làm chứng trước thế giới về sự hài hòa của Tin Mừng, nếu các Kitô hữu vẫn còn chia rẽ? Làm sao chúng ta có thể loan báo tình yêu Chúa Kitô, Đấng quy tụ các dân nước, nếu giữa chúng ta không hiệp nhất? Nhiều bước đã được thực hiện để đưa chúng ta lại với nhau. Chúng ta hãy cầu xin Thánh Thần hiệp thông thúc đẩy chúng ta đi theo sự dẫn dắt của Người và giúp chúng ta không xây dựng hiệp thông dựa trên những tính toán, chiến lược và tiện lợi, nhưng dựa trên một mẫu gương duy nhất mà chúng ta phải noi theo: Ba Ngôi Cực Thánh.
Thánh Thần: Dầu khôn ngoan
Thứ hai, Thánh Thần cũng là dầu khôn ngoan. Thánh Thần đã xức dầu cho Chúa Kitô và Người mong muốn truyền cảm hứng cho các Kitô hữu. Ngoan nguỳ trước sự khôn ngoan dịu dàng của Người, chúng ta lớn lên trong sự hiểu biết Thiên Chúa và mở lòng ra với người khác. Theo nghĩa này, tôi muốn bày tỏ sự đánh giá cao của tôi đối với tầm quan trọng của Giáo hội Chính thống này, thừa kế sự tiếp thu văn hóa vĩ đại đầu tiên của đức tin, với nền văn hóa Hy Lạp, dành cho việc đào tạo và chuẩn bị thần học.
ĐTC Phanxicô nhắc đến sự hợp tác của hai Giáo hội trong lĩnh vực nghiên cứu thần học qua việc tổ chức các hội nghị chuyên đề. Những dịp này đã giúp hai bên có thể thiết lập các mối quan hệ thân ái và bắt đầu các cuộc trao đổi hữu ích giữa các học giả .
Thánh Thần: Dầu an ủi
ĐTC Phanxicô nói đến điểm cuối cùng: Thánh Thần là dầu an ủi, Đấng Phù trợ luôn ở bên chúng ta, xoa dịu tâm hồn và chữa lành vết thương. Thánh Thần đã thánh hiến Chúa Kitô bằng việc xức dầu, để Chúa Kitô loan báo Tin Mừng cho kẻ nghèo hèn, mang sự giải thoát cho kẻ bị giam cầm, sự tự do cho người bị áp bức (x. Lc 4,18). Và Thánh Thần vẫn thúc giục chúng ta quan tâm đến những người yếu đuối và nghèo khó.
Theo ĐTC Phanxicô, ở đây, cũng như những nơi khác, sự hỗ trợ dành cho những người nghèo khổ trong những thời điểm khó khăn nhất của cuộc khủng hoảng kinh tế là rất cần thiết. Vì vậy, ngài mời gọi cùng nhau phát triển các hình thức hợp tác trong đức ái, mở lòng và hợp tác trong các vấn đề đạo đức và xã hội, để phục vụ mọi người trong thời đại và mang lại cho họ niềm an ủi Tin Mừng. Thật vậy, hơn bao giờ hết, ngày nay Thánh Thần đang kêu gọi chúng ta, để chữa lành vết thương của nhân loại bằng dầu bác ái.
ĐTC Phanxicô nhấn mạnh: “Chúng ta cần cầu nguyện cho nhau để mang đến cho thế giới sự an ủi của Chúa và chữa lành các tương quan bị tổn thương. Xin Thánh Thần của Đấng Bị Đóng Đinh và Phục sinh đến trên chúng ta và ban cho chúng ta một cái nhìn bình tĩnh, trong suốt của sự thật, được sống động bởi lòng thương xót Chúa, có khả năng giải phóng tâm trí và khơi dậy trong mọi người một sự sẵn lòng đổi mới. Xin Người giúp chúng ta không bị tê liệt bởi những kinh nghiệm và định kiến tiêu cực của quá khứ, nhưng nhìn thực tế bằng con mắt mới. Bằng cách này, những đau khổ trong quá khứ sẽ nhường chỗ cho niềm an ủi hiện tạ”.
ĐTC Phanxicô kết thúc bài diễn văn với lời mời gọi cầu nguyện: “Xin các thánh, thuộc các hệ phái Kitô khác nhau trên mặt đất, nhưng đang ở cùng một Thiên đàng. Xin các thánh cầu bầu cho chúng ta, để Thánh Thần, dầu thánh của Thiên Chúa, đổ tràn trên chúng ta, trong một Lễ Ngũ Tuần được đổi mới, như trên các Tông đồ, mà chúng ta là hậu duệ. Xin Người khơi dậy trong lòng chúng ta ước muốn hiệp thông, soi sáng chúng ta bằng sự khôn ngoan của Người và xức dầu an ủi của Người cho chúng ta”.
Sau bài diễn văn, ĐTC Phanxicô chào một số đại diện và trao quà tặng cho Đức Jeronymos II gồm 1 bản sao của Codex Pauli được lưu giữ tại Đan viện Phaolô Ngoại thành, và hai vương miện cho icon hình Đức mẹ bồng Chúa Giêsu.
Sau khi ký vào sổ lưu niệm, Đức Thánh Cha được Đức Jeronymos II tiễn ra xe để đi đến Nhà thờ Chính toà thánh Dionigi để gặp các giám mục, linh mục, tu sĩ nam nữ, chủng sinh và giáo lý viên.
Ngọc Yến
Nguồn: Đài Vatican News