Xung đột này đang ở cao độ sau khi Công đồng Chính Thống Ucraina nhóm họp hôm 15-12-2018 ở Kiev với sự tham dự của hơn 100 Giám mục, đại diện Linh mục và giáo dân, và đã bầu Đức TGM Epiphanius 39 tuổi làm tân thủ lãnh Giáo Hội Chính Thống tân lập.
Đức Thượng Phụ Bartolomaios công nhận Giáo Chủ mới
Theo thông cáo của Thánh Hội Đồng ở Istanbul, Đức Thượng Phụ Bartolomaios I, Giáo chủ Chính Thống Constantinople và cũng là Giáo chủ danh dự chung của Chính Thống Giáo thế giới, bày tỏ niềm vui mừng và hài lòng vì sự thành công của ”Công đồng Chính Thống” ở Kiev. Ngài mời Đức tân Giáo Chủ Epiphanius đến đồng tế Thánh Lễ tại Tòa Thượng Phụ Fanar ở Istanbul vào ngày lễ Chúa Hiển Linh 6-1-2019, và lãnh Sắc Lệnh Tomos nhìn nhận quyền tự quản và độc lập của tân Giáo Hội. Với sự công nhận này, Chính Thống Ucraina trở thành Giáo hội thứ 15 trong Chính Thống Giáo thế giới.
Phản ứng của Chính Thống Nga
Tòa Thượng Phụ Chính Thống Mascơva mạnh mẽ phản đối những hành động trên đây, tuyên bố ”Công đồng” ở Kiev là trái giáo luật và vô hiệu, đồng thời cách chức 2 Giám mục thuộc Cộng đoàn Chính Thống ở Ucraina thuộc tòa Thượng Phụ Chính Thống Mascơva vì đã tham dự ”Công đồng hiệp nhất”.
Thông cáo của Tòa Sứ Thần Tòa Thánh ở Kiev
Để tránh sự hiểu lầm lập trường của Tòa Thánh do sự loan tin của các cơ quan truyền thông Vatican về các sự kiện trên đây, và coi đó là lập trường chính thức của Tòa Thánh, hôm 18-12-2018, Tòa Sứ Thần Tòa Thánh ở Kiev đã ra thông cáo khẳng định rằng:
”Trong những ngày qua, một số cơ quan thông tin của Tòa thánh đã loan tải tin tức về những biến cố xảy ra gần đây trong Chính Thống giáo ở Ucraina. Điều này đáp ứng nhiệm vụ của mỗi cơ quan truyền thông xã hội, nghĩa là thông tin cho những người dùng các cơ quan này về những gì xảy ra trên thế giới. Trái lại, nếu Tòa Thánh muốn công bố lập trường chính thức của mình về các biến cố ấy, thì sẽ thực hiện theo thể thức và với các phương tiện đặc thù mà Tòa Thánh vẫn dùng trong những trường hợp như thế”.
Cho đến nay, Tòa Thánh vẫn tuyên bố không xen mình vào những vấn đề nội bộ của Chính Thống giáo hiện nay, và tiếp tục đối thoại với khối Chính Thống Nga cũng như với Tòa Thượng Phụ Chính Thống Constantinople.
Tuyên bố của Giáo Chủ Công Giáo Ucraina
Trong khi đó, Đức TGM trưởng Sviatoslav Schevchuck, thủ lãnh Giáo Hội Công Giáo Ucraina nghi lễ Đông Phương, đã chào mừng vị thủ lãnh mới của Cộng đồng Chính Thống Ucraina, và tuyên bố tại Đại học Công Giáo Ucraina ở Kiev rằng: ”Tương lai Giáo Hội, dân tộc chúng ta, và của quốc gia Ucraina tự do, độc lập, ở Âu Châu ngày hôm nay tùy thuộc cách thức chúng ta nuôi dưỡng sự đoàn kết và vượt thắng những gì chia rẽ chúng ta. Từ nay chúng ta sẽ cùng nhau tiến bước trong lịch sử, tiến tới hiệp nhất và chân lý.. Có nhiều trách vụ đang chờ đợi chúng ta, nhưng tôi hài lòng vì vị tân Giáo chủ đã nói về sự phát triển nền giáo dục thần học” (Tổng hợp 18-12-2018)
Nguồn: Đài Vatican