Sắp sửa bước vào thập niên 2020! Đang khi chờ đợi một thời đại mới của nhạc Jazz, chúng ta cùng nhìn lại những bộ phim của thập niên 2010. Nhìn trở lại để thấy đây không phải là thời kỳ vĩ đại của Hollywood, nhưng dù sao cũng tìm được nhiều viên kim cương trong cả một nền điện ảnh thô ráp. Những bộ phim nào đáng nhớ nhất đối với người Công giáo và hữu ích cho văn hóa truyền giáo của họ? Dưới đây là những lựa chọn hàng đầu của tôi theo từng năm. 

Năm 2010

Phim The Social Network – Mạng Xã Hội  của David Fincher đã tỏ ra có tính tiên tri. Xuất hiện chỉ 3 năm sau khi iPhone ra đời, đó là câu chuyện về cách chúng ta đưa cuộc sống của mình xa rời thực tế và quyết định sống trực tuyến. Nó cũng là một câu chuyện cảnh báo: Tham vọng của con người rất dễ dàng đi chệch hướng để dẫn đến một kết thúc không xứng với niềm đam mê mà chúng ta đặt vào nó. Sự mô tả cảnh cô đơn của Mark Zuckerberg giữa hàng ngàn người, rồi giữa hàng triệu người “kết bạn” sau đó, đã ảnh hưởng sâu đậm trên tất cả chúng ta, nhắc nhở người Công giáo về món quà hiệp thông với Chúa và tha nhân, thách thức chúng ta đưa những người lạc hướng trở về với gia đình đức tin.

Trong cùng năm đó, phim Inception – Kẻ Đánh Cắp Giấc Mơ của Christopher Nolan, với sự tham gia của Leonardo DiCaprio và một dàn diễn viên tài năng, đã làm rối tung tâm trí chúng ta và hội tụ chúng ta lại trên nền tảng hiện hữu của chúng ta là chính Chúa. Chỉ trong Chúa Kitô, chúng ta mới biết chính xác đâu là sự thật.

Phim Black Swan – Thiên nga đen của Darren Aronofsky, với sự tham gia của Natalie Portman, cũng rất đáng xem khi chuyển tải nội dung: Sắc đẹp mà thiếu sự thật và lòng tốt thì sẽ là điều đen tối và ảm đạm. Các tín hữu Công giáo cần cống hiến một điều gì đó tốt hơn thế.

Năm 2011

Phim The Tree of Life – Cây Sự Sống là một kiệt tác thần học của Terrence Malick. Tục ngữ có câu: “Ai đã yêu con đường của ân sủng thì sẽ không phải rơi vào một kết cục tồi tệ”. Đây là chuyện về một gia đình Mỹ có nhiều thế hệ trải qua những tàn khốc và hy vọng. Đó cũng là chuyện kể về sự sáng tạo, với những ý tưởng về nguồn gốc sự sống – mà Malick đã khám phá từ thập niên 1970 – cuối cùng cũng được đưa lên màn ảnh. Nó được quay nơi quê hương Texas của Malick với ánh sáng tự nhiên đặc trưng và dàn diễn viên xuất sắc, bao gồm một trong những màn diễn xuất hay nhất của Brad Pitt. Từng phút trong số 188 phút của bộ phim đều có giá trị soi sáng người xem.

Năm 2012

Phim Django Unchained – Giải Cứu Nô Lệ là bộ phim thành công nhất của Quentin Tarantino, tại phòng vé. Giống như tất cả những bộ phim khác của ông, nó mang tính bạo lực, nhưng lần này nó chỉ làm trầy xước bản chất ghê rợn của chế độ nô lệ ở miền Nam nước Mỹ trước thời nội chiến. Nó cũng là một câu chuyện cổ tích của Đức về nhiệm vụ người hùng báo thù, với sự khẳng định thường xuyên rằng tội nguyên tổ đã làm ô uế ngay cả những động cơ tinh tuyền nhất. Trong phim, Jamie Foxx, Christoph Waltz và Leonardo DiCaprio là một bộ ba nổi tiếng của những thế hệ điện ảnh.

Trong cùng năm đó, bộ ba Người Dơi của Christopher Nolan đều đóng trong phim The Dark Knight Rises – Kỵ Sĩ Bóng Đêm, phim cuối cùng đi sau bộ phim thứ hai kinh điển, nhưng vẫn là một sản phẩm xuất sắc, cung cấp đầy đủ chất liệu cho mọi người Công giáo chiêm ngưỡng và chia sẻ chủ đề: Anh hùng có thể là bất cứ ai. Là anh hùng ngay cả khi chỉ có một cử chỉ đơn giản trấn an người khác như khoác áo choàng quanh vai một chàng trai trẻ để giúp cậu ấy hiểu ra rằng thế giới này chưa lụi tàn.

Năm 2013

About Time – Đã Đến Lúc là bộ phim ít được biết đến hơn so với nhiều bộ phim khác trong năm này, nhưng cách xử lý vận mệnh và ơn gọi khiến nó trở thành phim được lựa chọn hàng đầu của tôi. Được Richard Curtis viết kịch bản và đạo diễn, cùng với sự tham gia của Bill Nighy, Rachel McAdam và Domhnall Gleeson, đây là chuyện kể hấp dẫn về một gia đình có những người đàn ông được phú bẩm năng lực đặc biệt là du hành vượt thời gian. Nighy sử dụng năng lực này để đọc tất cả những cuốn sách tuyệt vời lúc rảnh rỗi. Gleeson sử dụng nó để có được một người bạn gái. Cuối cùng, bộ phim nhắc nhở các Kitô hữu những gì đức tin đã dạy: Chúng ta là những sinh vật có ý chí tự do, nhưng còn có một ý chí thánh thiêng khác luôn hoạt động và chăm sóc cuộc sống của chúng ta. Vì thế, thái độ của chúng ta đối với quá khứ là lòng biết ơn; và đối với tương lai là niềm hy vọng. Chúng ta không tái tạo quá khứ được, nhưng cám ơn Chúa, chúng ta có rất nhiều cơ hội thứ hai.

Năm 2014

Lucy – Lucy Siêu Phàm là phim khoa học viễn tưởng kinh dị của Luc Besson, với sự tham gia của ngôi sao Scarlett Johansen. Nó bắt đầu với cái nhìn đáng sợ về thế giới ngầm của ma túy và buôn bán người, sau đó nó khám phá ra những ranh giới mới về khả năng của con người. Thánh Irênê đã nói rằng, “Thiên Chúa được vinh quang khi con người được sống hoàn hảo”, nhưng bộ phim này nhắc nhở chúng ta về sự nguy hiểm khi theo đuổi sức mạnh tiềm ẩn của bộ não và cơ thể của chúng ta mà không có Ngài – Đấng đã tạo ra chúng ta. Besson đặt câu hỏi lớn về sự hiện hữu của mình trong bối cảnh hành động không ngơi nghỉ ở các địa điểm quốc tế. Đôi khi sự hiện hữu ấy tối tăm và nhiễu loạn, nhưng những đổi mới về công nghệ và y tế trong thế giới của chúng ta ngày nay cũng có những hiệu quả rối bời như thế.

Năm 2015

Phim The Revenant – Người Về Từ Cõi Chết của Alejandro Iñárritu đã đứng đầu trong  những phim hay nhất trong năm. Trong một màn diễn xuất khó quên của Leonardo DiCaprio trong thập niên này, chúng ta được đưa vào một hành trình đi qua một thắng cảnh kỳ bí tuyệt đẹp với các chủ đề về cái chết và sự phục sinh, công lý và chủ quyền của Thiên Chúa.

Mad Max: Fury Road – Max Điên Cuồng: Con Đường Chết là bộ phim đứng hạng nhì, nói về nhân vật George Miller với những khám phá mới về tự do và hưng thịnh ngay giữa đống hoang tàn đổ nát.

Phim Inside Out – Những Mảnh Ghép Cảm Xúc không chỉ dành cho trẻ em. Bộ phim nhắc nhở: Hãy biết rõ niềm khao khát của mình và chuẩn bị để giải phóng những cảm xúc đau đớn, mở lối cho sự canh tân tâm hồn dành cho Chúa Kitô (Ê-phê-sô 4: 22-24).

Năm 2016

Vào năm Martin Scorsese chuyển thể tiểu thuyết của nhà văn Shusaku Endo thành phim Silence – Im Lặng, thì bộ phim tôi yêu thích để suy ngẫm về tôn giáo và triết học lại chính là bộ phim Paterson của Jim Jarmuschedom. Cũng giống như phim Im Lặng, phim Paterson có diễn viên chính là Adam Driver. Ở đây, anh không phải là một nhà truyền giáo Dòng Tên, mà là một cựu chiến binh thủy quân lục chiến đã trở về từ chiến tranh ở nước ngoài và không muốn gì hơn là sống yên tĩnh. Và tại sao không? Anh ấy đã hy sinh rất nhiều, và bây giờ anh lái xe buýt, làm thơ vào giờ ăn trưa, và tận hưởng buổi tối bằng cách đi dạo với chó và đi uống trong một quán bar địa phương. Đây là một dấu nhấn, chạm vào hồn cách sâu sắc với nhịp điệu gần như phụng vụ của những ân sủng đời thường. Đấy là phim Paterson, và bạn cũng có thể thích phim Im Lặng được phát hành cùng năm với Paterson.

Năm 2017

Phim Lady Bird – Tuổi Nổi Loạn của Greta Gerwig là bức chân dung của một gia đình thế tục đang vật lộn ở ngoại vi đức tin bằng con đường của một trường Công giáo. Diễn viên chính là Saoirse Ronan, và thật hài hước cảm động, bộ phim mô tả viễn cảnh thực sự của một người trẻ gần như vô tình được lớn lên trong đức hạnh của Giáo hội. Trong thời đại thờ ơ tôn giáo, người ta tự hỏi liệu một cuộc nổi loạn lớn nhất có thể chính là do đức tin quá nhiệt thành hay không?

Hãng phim Pixar lại chiến thắng một lần nữa với bộ phim Coco – Hội Ngộ Kỳ Diệu diễn tả tuyệt đẹp về sự hiệp thông giữa người sống và người chết.

Bộ phim Logan – Người Sói hoàn tất câu chuyện về nhân vật Wolverine của Hugh Jackman, miêu tả tình yêu hy sinh một cách dữ dội nhưng đầy khích lệ. Charles Xavier khơi gợi những chuyện lâu dài: “Cuộc sống là như thế: Một tổ ấm với những người yêu nhau. Một nơi an toàn: Bạn nên dành một chút thời gian mà cảm nhận nó.”

Năm 2018

Cuối cùng cũng có một bộ phim của Marvel ! Black Panther – Chiến Binh Báo Đen là bộ phim yêu thích của tôi trong số gần hai chục đề nghị từ MCU kể từ năm 2008. Giám đốc và đồng tác giả Ryan Coogler đã đưa ra những vấn nạn nghiêm túc về chủng tộc, bản sắc, quốc gia và sự hiệp nhất trong khi lái xe suốt chặng đường dài. Đâu là trách nhiệm của con người (hoặc nền văn minh) với các tài năng (Matthew 25 / Luke 19)? Hãy xem phim thì biết !

Nếu bạn muốn có một trải nghiệm điện ảnh xuất sắc nhưng cực kỳ khác biệt, hãy xem phim Roma – một bộ phim cá nhân sâu sắc của Alfonso Cuaron.

Năm 2019

Một thập kỷ khép lại với những mặt đối lập. Phim Joker – Gã Hề của Todd Phillips miêu tả rõ nét cho thời đại chúng ta về tật bệnh và yếu đuối của con người. Thế giới thường xuyên trở nên điên rồ và dữ dội hơn cho những người rơi vào thảm kịch khi tuyên bố: “Tôi không tin vào bất cứ điều gì”. Bộ phim tuyệt vời nhưng ảm đạm này thách thức người Công giáo tìm cách để cho ánh sáng của Kitô giáo được tỏa sáng hơn.

Bộ phim A Hidden Life – Một Đời Ẩn Giấu của Terrence Malick rất hữu ích cho chúng ta. Phát hành phim khi thập kỷ khép lại, Malick lại khiến chúng ta phải thán phục khi công khai kể chuyện một vị thánh Công giáo. Đó là chuyện về Chân phước Franz Jägerstätter, một người chọn sống mạnh mẽ với Chúa Kitô trong sự yếu đuối của mình, và hiện đang sống để cầu thay cho chúng ta trên thiên đàng. Khi chúng ta đang chuẩn bị cho một thập kỷ mới với những thách thức mới phải đối mặt vì Chúa Kitô và vì Nước Trời, chúng ta có một mẫu gương tuyệt vời để noi theo.

Vâng, hãy để cho một thời hoàng kim mới của niềm tin và phim ảnh bắt đầu!

Andrew Petiprin (Word on Fire) / Lm Giuse Vi Hữu chuyển ngữ

Nguồn: hdgmvietnam.com